Pireden Nasıl Kurtulurum?

Pire, diğer böcek türleri konusunda hassas olan ya da olmayan her insanın korkulu rüyası olan bir dış parazittir. Memeli ve kuşların derisine tutunarak kanlarını emen pireler, insan ve hayvanlara son derece tehlikeli hastalıkların bulaşmasında önemli rol oynarlar.

İnsan, kedi, köpek, çeşitli kuşlar ve kümes hayvanlarında görülebilirler ve son derece hızlı hareket ederek konak değiştirebilirler. Bugün dünyada bilinen pire çeşitleri iki binden fazladır. Pireler çoğunlukla hayvanları etkileyen parazitler olsalar da, bazı durumlarda taşıdıkları bakteriler aracılığıyla veba gibi ölümcül hastalıklara yol açabilecekleri için insanlar için de çok tehlikeli olabilirler. Hem hayvan hem de insan sağlığı için dikkate alınması gereken bir tehdit olan pireden korunmak ve kurtulmak için alınabilecek önlemler ve uygulanabilecek çeşitli yöntemler mevcuttur.

Evde pire neden olur sorusunun en popüler cevabı, genellikle evde beslenen evcil hayvanlardır. Kedi köpek gibi hayvanlara dışarıdan bulaşan pireler, bu hayvanların evde kullandığı alanlara da kolaylıkla yuva yapıp yayılabilirler. Unutulmamalıdır ki, insan piresi dışında, evcil hayvanların üzerinde yaşayan bu pirelerin de insana bulaşma olasılığı vardır. Sıcak ve nemli alanlarda daha hızlı bir şekilde üreyebilen pirelerin depo ve bodrum katı gibi az kullanılan yerlerde çoğalma olasılıkları da yüksektir. Özellikle hayvan beslenen ev ve iş yerlerinde ilaçlama ve düzenli olarak temizlik gibi gerekli önlemler alınmadığı taktirde, pireler çok hızlı bir şekilde çoğalabilirler. Örneğin toz piresi gibi türler, olabildiğince pis ve tozlu ortamlarda barınmayı tercih ederler. Ayrıca belirtmekte fayda var ki, hayvan beslenmeyen evlerde de pire riski bulunmaktadır. Özellikle bahçeli bir evde yaşıyorsanız, pireleri yok etmek için mutlaka önlem almanızda büyük fayda var.

Pireler, kan emmeye ve yumurtalarını bırakmaya ihtiyaç duyan parazitlerdir. Pire ısırığı hem insanlar hem de hayvanlar için hem tehlikeli, hem de son derece rahatsız edici olabilir. Pire ısırıkları vücutta kaşıntı ve yanma hissi yaratabilir. Bunlar ve benzeri etkiler, özellikle alerjisi olan insanlarda daha rahatsız edici bir hal alır. Vücutta koltuk altları, göğüs, mide ve kollar gibi birçok yerde görülebilecek olan pire ısırıkları, büyük çoğunluk ile -beslenen evcil hayvanlar aracılığıyla geçmesinin bir sonucu olarak- ayak bilekleri ve bacaklarda ortaya çıkarlar. Pire ısırıkları, yine kaşıntı kaynağı olan sivrisinek ısırıklarından farklı olarak vücutta küçük kırmızı lekeler/çıkıntılar halinde kendini gösterir. Bu lekeler bir yerde toplanmış halde bir çizgi ya da küme olarak da görülebilir. Kaşıntının yanında bir diğer sık görülen belirti de, ısırılan alanın etrafının acımasıdır. Tahmin edilebileceği gibi kaşınan bölgelerin kaşınması yararlı olmadığı gibi, fazla kaşıma çeşitli enfeksiyonlara da sebebiyet verebilir.

İnsanlar için pire ısırığından hastalık kapma olasılığı düşükken, hayvanlar için durum ne yazık ki böyle değildir. Pire ısırıkları özellikle kedi ve köpek gibi evcil hayvanların sağlığı için büyük bir tehdit oluşturabilir. Pire alerjisi kaynaklı dermatit, evcil hayvanlarda en sık görülen deri hastalıkları arasındadır. Gerekli önlemlerin alınmasına rağmen bu gibi durumlardan şüphelenilmesi halinde, hayvanların en kısa sürede veterinere götürülmesi gerekmektedir.

Pireden nasıl kurtulunur sorusunun birden çok cevabı vardır. Örneğin evde pire sorununa kesin çözüm bulmak ya da önlem almak için ilaçlama şirketlerinden profesyonel pire ilaçlama hizmeti alınabileceği gibi, evde kullanılabilecek çeşitli pire ilaçları da  tercih edilebilir. İnternet üzerinden de satış yapan mağazalardan evde kullanıma uygun çeşitli sıvı formüller ve pire tozu gibi ilaçlar temin edilebilir. Bu ilaçlar genellikle pireye ek olarak birçok haşere sorunu için de bir çözüm olarak kullanılabilir.

Kedi ve köpeklerde görülebilecek pirelerle mücadele için ise ense damlaları, pire tasmaları, kene ve pire spreyleri mutlaka kullanılması gereken ürünler arasındadır. Pire şampuanı da kedi ve köpeklerin bakımında kullanılması gereken önemli bir bakım ürünüdür.

Her ne kadar pire ile mücadelede profesyonel müdahale ve onaylanmış ilaçlar önerilse de, çeşitli doğal yöntemler ile de pire sorununa karşı önlem almak mümkündür. Kimyasal maddeler kullanmadan pireye karşı önlem almak ve pireden kurtulmak için öncelikle mutlaka takip edilmesi gereken belli başlı adımlar vardır. Bunlardan ilki -ve belki de en önemlisi- bulunduğunuz ortamı pirelerin üremesi için elverişsiz bir hale getirmektir. Beslediğiniz hayvanların sık kullandığı ve yastık, minder ve yattığı benzer yerleri sıcak su ile yıkayabilirsiniz. Eğer bahçeli bir evde yaşıyorsanız, bahçenin bakımlı olmasına özen göstermelisiniz. Özellikle çim ve otlar düzenli olarak kesilmeli ve bahçede mümkün olduğunda nemli, karanlık, el değmemiş yer bırakılmamalıdır. Evdeki halı ve kilimlerinizde pire yumurtası bulunması olasılığı vardır. Kurtulmak için evde temizlik yaparken halınıza tuz ya da kabartma tozu serpip yayarak birkaç saat bekleyip pire yumurtalarının kurumasını sağlayabilirsiniz. Tabii bu süreç boyunca hayvanlarınızın evde gezmemesi gerekir. Daha sonra halıyı elektrikli süpürge ile süpürebilirsiniz. Ayrıca pireler yaşamak ve üremek için nemli ortamları tercih ettiklerinden, evinizde bir nem giderici bulundurmak da mantıklı olacaktır.

Temizlik önlemlerinin yanı sıra, doğal yöntemler ile pire nasıl yok edilir diye merak ediyorsanız, ev yapımı birtakım doğal karışımları da tercih edebilirsiniz. Bunlardan bir tanesi narenciye spreyidir. İnce doğranmış bir limonu yarım litre suda kaynattıktan sonra bir gece ve sabah bekleyip, bu karışımı evinizde pire olduğundan şüphelendiğiniz bölgelere sıkabilirsiniz. Narenciye spreyi, pirelere karşı sıklıkla kullanılan bir formüldür. Fakat bu karışımın bazı eşyalarınız üzerinde leke bırakabileceğini de hatırlatmakta fayda var.

Evde kolaylıkla hazırlayıp kullanabileceğiniz diğer bir doğal pire ilacı da sirke-su karışımıdır. Üç bardak suyun içine bir bardak sirke ekleyerek bu karışımı evdeki yüzeylerde ve kumaşlarınızda kullanabilirsiniz. Haftada bir ya da iki kez bu karışımı uygulamanız, pire sorununa çözüm bulmanızda size yardımcı olacaktır.

Öncelikle evcil hayvanlarınızı kedi piresi ve köpek piresine karşı korumak için yatak ve minderlerini haftada en az bir defa sıcak ve sabunlu su ile yıkamalısınız. Buna ek olarak pire tasması, bakım şampuanları ve ense damlaları gibi koruma ürünlerini de aksatmadan kullanmalısınız. Sağlıksız hayvanlara hayvan piresi bulaşma olasılığı daha yüksek olduğu için, hayvanlarınızın beslenmesine ve yaşam koşullarına da yüksek önem göstermeniz onlara pire bulaşma olasılığını düşürecektir.

Pire sorunu yaşayan hayvanları veterinere göstermek her zaman için en makul çözümdür. Ayrıca, hayvanlarda pirelerle mücadele için -özellikle uzmanlara danışmadan- kimyasal maddelere başvurmanız tavsiye edilmez. Yıkama, bakım, pire tarağı, doğal pire tozları gibi ürünler kullanmanız daha uygundur.

Evde olduğu gibi kedi köpeklerde de pire tedavisi için kullanılabilecek birtakım doğal yöntemler mevcuttur. Örneğin sarımsak kokusu pireler için itici bir etkendir. Köpeğinize sarımsak yedirebilirseniz, onun kokusunu dışarı atacak ve pireler için daha az cazip bir hedef haline gelecektir. Bu yöntem kediler için pek tavsiye edilmez. Köpeğinizi pireler için itici yapacak bir diğer şey de elma sirkesidir. Eğer doğal elma sirkesini köpeğinizin içme suyuna karıştırırsanız, derisi bit, pire ve keneler için itici olacaktır.

Kediler, köpeklere nazaran kendilerini daha temiz tuttukları için onları yılda bir iki kez yıkamak normaldir. Kediler için üretilmiş mayalı tabletlerden kullanabilirsiniz. Ayrıca, yukarıda anlatılan doğal narenciye spreyini ayda bir tüylerini nemlendirmek suretiyle kedilerinize de uygulayabilirsiniz.