/ Bilgi Merkezi / Hamam Böceği İlaçlama

Hamam Böceği İlaçlama

15.8.2014 11:59:00
Makale
Serdar AYDEMİR
Google+'da takip edin

Uzmana Danış

Hamam Böceği İlaçlama Hizmeti Nasıl Olmalıdır?

Hamam böceği ilaçlama hizmetinin nasıl olması gerektiğinin cevabı, öncelikle karşılıklı bilgi alışverişine dayalı iyi bir keşif çalışması ve eğitimli ilaçlama teknisyeni ile mümkündür. Hamam böceklerinin ilaçlanması işi için teknolojik ekipmanlar kullanmak ve bilgi, çözüm için mutlaka şarttır. Bu iki ön koşul sağlandığında, hamam böceklerinin ilaçlanması için kullanılacak ekipman ve kimyasal seçimleri doğru olarak yapılabilir.

Hamam böceğinin tür tespitinin doğru olarak yapılması, iyi bir araştırma – soruşturmanın yapılması, doğru metodu belirleme ve uygun kimyasal seçimi, uygulamanın araştırma verilerine paralel gerçekleştirilmesi, raporlama, tespit ve önerilerin yer aldığı müşteri bilgilendirmesi, hamam böceği ilaçlama hizmetinin en önemli adımlarını oluşturur.

Eğitimli bir ilaçlama teknisyeni de işini kusursuz yapmalıdır...

Uygulamada gözden kaçacak bir yuvalanma noktası veya kaynağın tespit edilememesi, müşteri bilgilendirmesinin eksik yapılması gibi bir nüans, başarıyı tamamen ortadan kaldırır. Bunun için elektronik cihazların motor aksamları, süpürgelikler, kablo kanalları gibi yerler, bir fener ve ayna yardımıyla dikkatli olarak incelenmeli, ergin ve larva araştırması yapılarak popülasyon seviyesi ölçülmelidir. Bu aşamada ev sahibi ile yapılacak soruşturmanın önemi de unutulmamalıdır. Kritik nokta ve yuvalanmaların belirlenmesi aşamasında yapılacak bir hata, tür tespiti doğru bile olsa, istenilen sonuca ulaşılmasını kesinlikle engelleyecektir.

Tüm haşerelerde olduğu gibi hamam böceğini yok etmek için, üreme – barınma – beslenme üçgenini çok iyi tespit etmek gerekir. Çünkü, hamam böcekleri su, gıda ve gizlenme noktalarını bulduklarında orada yerleşir ve hızla çoğalırlar. Bu durumda ortamda göreceğiniz bir tek hamam böceği, bilin ki birçok hamam böceğinin açıkça göstergesidir.

Bu genel bilgilerden sonra en doğru hamam böceği ilaçlama metodunu ve ilacını seçmek için aşağıdaki bilgilerden yararlanabilirsiniz.

Hamam Böceği İlaçlama Metotları

Sprey Uygulama (Kalıcı etkili hamam böceği ilacı ile sıvı ilaçlama)

Hamam böceklerini yok etmek için kullanılan metotların içinde ilk akla gelen ve en bilindik olanı "Sprey (Sıvı) İlaçlama"dır. İlaçlama metotları içinde en eskisi olduğundan, hamam böceği ilaçlama dendiğinde halkın ilk aklına gelen ilaçlama metodudur.

Hamam böceklerine karşı uygun dozlarda, su ile seyreltilen hamam böceği ilaçları ile hazırlanan karışım, sırt pulvarizatör pompaları ile yüzey spreylemesi şeklinde uygulanır. Hamam böceklerinin yaşadığı yuvalar, yiyecek aradıkları yerler ve gezinti bölgeleri hedef alınır. Sprey böcek ilaçları, solunum (koku) yoluyla böcekler üzerinde etkili değildir. Böceklerin ölmesi için ilaçla temas etmesi gerekir.

Kokulu hamam böceği ilaçlama: 20 - 25 sene önce ilaçların teknolojik özellikleri günümüzdeki kadar iyi değildi ve o zamanki ilaçların çoğu uygulandıktan sonra, ortamda koku bırakırdı. Bunun sebebi ilaçların formülasyonu ile ilgiliydi. Zaman geçtikçe ve ilaç teknolojisi ilerledikçe, ortamda hiç koku bırakmayan ilaçlar fazlalaşmaya başladı. Günümüzde insanların yaşam alanlarında kullanılan sprey ilaçların %90’ ı kokusuz ilaçlardır. Eğer evinizde kokulu ilaçlar ile ilaçlama yapılıyorsa, bu çok büyük ihtimalle zirai böcek ilaçlarıyla uygulama yapılıyor anlamına gelir. Bu sebeple, ilaçlama yapan teknisyenden hangi ilacı kullandığı hakkında bilgi alın ve böcek ilacının orijinal ambalajını mutlaka görün.

Kokusuz hamam böceği ilaçlama: Bu böcek ilaçları, ilaçlanan ortamda ağır bir koku bırakmazlar, çok hafif bir koku olabilir. Koku ve solunum ile etki etmezler. Böceğin ölmesi için temas etmesi gereklidir. Maalesef ilaçlama sektöründe birçok yetkisiz ve merdiven altı firmalar olduğundan, kokusuz ilaç yerine hiç ilaç kullanmadan su bile sıkan firmalara rastlanabilmektedir. Bu yüzden ilacın orijinal ambalajını mutlaka gösterilmesini isteyin.

Kalıcı Etkili Hamam Böceği İlaçlama (Sprey -Sıvı) ne demektir?

Kalıcı etkili sprey (sıvı) ilaçlar püskürtüldükleri yüzeylerde silinmedikleri ve yıkanmadıkları takdirde yaklaşık 30 - 45 gün boyunca kalıcılık etkilerini devam ettirirler.

Islak temizlik yapılmamasının önemi: Sprey uygulama sonrası ev sahibi, özellikle ilaç püskürtülen yerlerde ıslak temizlik yapmaması hususunda uyarılmalıdır. Bu alanlar süpürgelikler, kapı pervazları, dolap arkaları (bazen içleri) vb. hamam böceğinin aktif olduğu alanlardır. Zemin, tezgah, masa gibi alanlarda temizlik yapılmasında sakınca yoktur.

Ergin hamam böcekleri üzerindeki etkisi: Yapılan sprey (sıvı) uygulama esnasında, sadece o an orada olan hamam böcekleri ilaçla temas edecek ve öleceklerdir. Bu erginlerin ancak %10’ udur. Geride kalan %90 oranındaki erginler yuvalarında saklanmaktadır ve ilaçla temas etmemişlerdir. Bunlar da yuvalarından çıktıkça, zaman içerisinde kalıcı etkili ilaçların üzerinde dolaşacaklar ve öleceklerdir. Bütün ergin hamam böceklerinden kurtulmak bir ay kadar bir zaman alabilir. Bu bir ay içinde evde yeni ölmüş olanlar, ölmek üzere olan veya canlı hamam böceği görülmesi normaldir. İyi bir ilaçlama yapıldıysa ve ilaçlama öncesi hamam böceği popülasyonu normal seviyelerde ise, bir ayın sonunda hamam böceği sorunu tamamen bitmelidir.

Hamam böceği yumurtaları üzerindeki etkisi:

Hamam böceği yumurtaları uygulanan "Sprey - Sıvı" ilaçlardan etkilenmezler. Ve bu yumurtalardan yaklaşık 21 gün içerisinde yavru hamam böcekleri çıkacaktır. Kalıcı etkili ilaçlar silinmediği ve yıkanmadığı takdirde, yumurtadan çıkacak yavrularda kalıcı etkili sprey ilaçla temas edecek ve öleceklerdir.

Tekniktürk sprey hamam böceği ilaçlaması için "Bayer" tarafından geliştirilen ve kullanılan K-Othrine SC 50 - K – Othrine WG 250 – Solfac WP 10 gibi çözüme yönelik ve başarısı kanıtlanmış kimyasallar kullanmaktadır.

Jel Hamam Böceği İlaçlama

Hamam böceklerinin görüldüğü yüzeylere, çatlak, yarık, delik, köşe ve elektronik ekipmanlar ve bulundukları hassas alanlara jel ilaçlama özel jel tabancası ile uygulanır. Uygulama, emici olmayan yüzeylere damla bırakmak ya da bir damlaya eşit olacak şekilde ince şeritler bırakmak sureti ile, ışık yoğunluğunun düşük olduğu alanlarda yapılır. Sıcak, tozlu, nemli ve kirli yüzeylerde uygulanmaz. Başka bir böcek ilacı ile birlikte karıştırılmaz veya bir böcek ilacı kullanılmış alanda kullanılması önerilmez. Uygulama miktarı böcek istilasına uğrayan yerin birçok özelliği ve büyüklüğü göz önüne alınarak bırakılır.

Hamam böceği ilaçlamada jel ilaçlar kullanıldığında amaç, erginlerle birlikte yumurtadan çıkacak yeni böceklerin de ölmesini hedefleyerek problemin tekrarına olanak vermemektir. Çünkü jel formülasyondaki ilaçlar, hamam böcekleri için iştahla yedikleri son derece çekici, kalıcılığı yüksek bir hamam böceği ilacıdır.

Jel İlaçlamada Domino Etkisi: Mücadele açısından en önemli özelliklerinden birisi ise domino etkisi olarak tanımlanan ilaçlamanın etkisinin birçok böceğe ulaşmasıdır. Burada her bir böceğin gelip yemi yemesi gerekmez. Yemi alarak yuvaya taşıyan böcek ve onun dışkısı, ölüsü ile beslenenler de, aynı hamam böceği jel ilacının etkisinden dolayı ölüme neden olur.

Tablet İlaçlarla Hamam Böceği İlaçlama

Günümüzde büyük market ve eczanelerde bireysel kullanıma uygun olan tabletler satılmaktadır. Bu tabletlerin genel prensibi, haşereyi etki alanı dışında tutmak üzerine kuruludur. Yani tablet, konulduğu alanın çevresindeki bir kısım bölgeye hamam böceklerinin gelişini durdurur. Fakat üremeyi durdurmaz. Bu nedenle tamamen yanıltıcıdır. O bölgede hamam böceği görülmediği için böcek yok sayılır. Oysa 1 metre ötede yeni bir yuvalanma ve üreme başlar ve popülasyon yükselene kadar da bu durumu fark etmek zorlaşır. Bu da zaman kaybı, maliyet kaybı ve psikolojik olarak olumsuz etkilere neden olur.

Hamam Böceği Gözlem Monitörleri

Hamam böceği ilaçlaması ile birlikte kritik kontrol noktalarında özel çekici feromona (cinsel çekici) sahip küçük yapışkan levhalar kullanılabilir. Bu levhalar küçük kareler halinde özellikle yuva veya kaynak alanlara yerleştirilerek, hamam böceği aktivitesinin izlenmesi hedeflenir. Duruma göre yapışkan levha üzerine hamam böceği jel ilacı da konulur. Böylece çekiciliğin yükseltilmesi hedeflenir. Örneğin bir üretim alanında veya mutfakta tezgah altı, elektronik cihaz çevreleri, derin dondurucular gibi noktalarda kullanılan gözlem monitörü bize hem o bölgede erişkin hamam böceği mevcudiyeti, hem de yoğunluğu hakkında bilgi verir.

Hamam Böceği İlaçlamada İlkel Metotlar

Asit borik, patates gibi katkı maddeleri ile yapılan ve tamamen ilkel olan metotların kullanımı insan sağlığı açısından da zararlı, kesinlikle yanlış ve tercih edilmemesi gereken hamam böceği ilaçlama metotlarıdır.

Hamam Böceği İlaçlama Öncesi ve Sonrasında Yapılması Gerekenler

Bebek, hasta ve evcil hayvanlarınızı ortamdan uzaklaştırın.
Uygulama ortamında özellikle ilaçlanan alanlarda "30 gün" ıslak temizlik yapmayın.
İlaçlamayı profesyonel bir firmadan alın ve gelen uygulama teknisyeninden sizi konu hakkında bilgilendirmesini isteyin. Tespit ve önerilerini mutlaka dikkate alın.
İlaçlama ile birlikte hemen böceklerin yok olmayacağını bilin ve en az 30 gün aktivitenin azalarak yok oluşunu gözlemleyin.
Fiziksel iyileştirmelerin mücadelenin temel prensiplerinden olduğunu unutmayın.
Haşereye neden olacak diğer etmenleri de mutlaka hesaba katın. (İşletme için tedarikçi hareketleri, temizlik ve bakım süreçleri veya daireler için taşınma ve tadilatlar ile ortak alanda oluşan riskler gibi.
İlaçlamaları belli aralıklarla veya duruma göre periyodik olarak devam ettirin.

Hamam Böceğinden Korunmak için Bireysel Olarak Yapılacaklar

Hamam böceklerinin bulunabileceği yerlerde (özellikle mutfak ve banyo) hijyenin sağlanması,
yiyecek ve su kaynaklarının ortadan kaldırılması, ulaşımlarının engellenmesi,
hamam böcekleri için yuva anlamına gelen yarık ve çatlakların onarılması, izole edilmesi,
binaların her alanının temizlenmeye uygun şekilde düzenlenmesi,
dışarıdan gelen paket ve yiyeceklerin kontrol edilmesi, örneğin market alışverişi sonrası torbaların hamam böceği yumurtası gelmesi riskine karşı kontrol edilmesi,
havalandırmanın sağlanması ve rutubete izin verilmemesi.

Hamam Böceği İlaçlama Fiyatları

Hamam böceği ilaçlama fiyatları belirlenirken aşağıdaki kriterler göz önüne alınır:

Yerin m2 cinsinden büyüklüğü
Sorunun ne zamandır devam ettiği: Uzun zamandır önlem alınmamışsa, hamam böceği mevcudiyeti yoğunlaşmış olacaktır. Böyle bir durumda sorunun kesilmesi daha zorlaşacağı gibi, ilaç sarfiyatı ve ikinci bir müdahaleye ihtiyaç duyulabileceğinden, bu faktör hamam böceği ilaçlama fiyatını arttırabilecektir.
İlaçlanacak alanın cinsi: 100 m2’ lik bir ev veya bir ofisle 100 m2’ lik bir gıda üretim tesisinin hamam böceği ilaçlama fiyatları aynı olmayacaktır. Çünkü gıda tesisi daha riskli bir alandır ve daha yoğun dikkat, mesai ve ilaç sarfiyatını birlikte getirecektir.
Kullanılan hamam böceği ilaçlarının kalitesi: Piyasada ucuz ama insanların yaşadığı alanlarda kullanılmasına izin verilmeyen bir çok zirai ilaç çeşidi vardır. Maalesef ilaçlama sektöründeki bir çok yetkisiz ilaçlama şirketi bu ilaçları kullanır. Kaliteli ve insanların yaşam alanlarında kullanılmasına izin verilmiş hamam böceği ilaçları daha pahalıdır ama işlerini çok iyi yaparlar. Ve bir kerede sorunu çözecekleri için aslında daha ekonomiktirler. Tekniktürk “Bayer Koruma Programı” üyesi bir firma olarak sadece Bayer ilaçları kullanır.
İlaçlama personelinin tecrübesi: İlaçlamayı yapacak teknisyenin ne kadar zamandır bu sektörde olduğu, tecrübesi ve eğitimi, hamam böceği ilaçlamasında fiyatı ve başarıyı belirleyen en büyük faktörlerdendir. Yeni işe başlamış bir teknisyenle, yıllar içinde tecrübe kazanmış bir ilaçlama teknisyeni aynı olamaz. Doğal olarak tecrübeli bir ilaçlama teknisyenin aldığı ücret daha fazla olacak, bu da hamam böceği ilaçlama fiyatını etkilemiş olacaktır. Tekniktürk’ ün ilaçlama teknisyenlerinin tecrübeleri 5 - 20 yıl arasındadır.

Hamam Böceği Türleri ve Yaşam Alanları

Dünyada yaklaşık olarak 4.500 türe sahip olan hamam böceklerinin 30 türü insanların olduğu alanlarda aktiftir. Türkiye’ de bunların içerisinde 3 tür ise, zararlı haşere olarak bilinir. Bunlar Alman hamam böceği, Amerikan hamam böceği ve Oryantal hamam böceği (Karafatma)’ dır.

Alman Hamam Böceği

Hamam böceği türleri içinde en küçük olandır. Siyahımsı kahverengidir. Kafalarında kanatlarına doğru uzanan 2 paralel çizgi bulunur. Kanatları olmasına rağmen uçamaz. Değişik ortam koşullarına uyum gösterebildikleri için, insanlarla birlikte yaşamaya uyum sağlamışlardır. Ömürleri ortalama 9 ay kadardır. 3,5 ayda ergin hale gelirler. Dişileri 1 ayda ortalama 4 - 8 kapsül oluşturur. Işığa karşı son derece hassastırlar ve çok çabuk kapalı ve küçük alanlara saklanabilirler. Yarık ve çatlaklara yem koymak en etkili ilaçlama yöntemidir. Hamam böcekleri gelişim aşamasında gömlek değiştirdikleri için, kalıcı yüzey uygulamaları da yüksek etki gösterir.

Genellikle nişasta, şeker, yağ ve eti severler. Böcekler, bitkiler ve ölü organizmalarla beslenirler.

Amerikan Hamam Böceği

İsminde Amerika geçmesine rağmen Amerikan hamam böceğinin hiçbir türü Amerika’ ya özgü değildir. Afrika’ da keşfedilmiştir. Kırmızımsı kahverengidir. Yetişkinlerinin boyları yaklaşık 4 cm civarındadır. Erkek ve dişi böceklerin boyları arasında fark yoktur. Kafalarının arkasında sarımsı renkte vücut kısmı bulunur.

Olgunlaşmamış hamam böcekleri de erginlere benzerler fakat onların kanatları yoktur. Vücutları basık ve geniş oval şekildedir. Bir çift birleşik gözleri mevcuttur. Kendi içinde çok sayıda bağımsız lense sahiptir. Bu sayede geceleri ışıktan kolaylıkla kaçar. Amerikan hamam böcekleri yetişkin olana kadar 3 evre geçirirler. Yetişkin hamam böceği olabilmeleri için 6 - 12 ay geçmesi gerekir. Genellikle nemli alanları severler. Suya ulaşma imkanları varsa, kurak yerlerde de yaşayabilirler. Sıcak ortamları tercih ederler. Soğuk ortamları sevmezler.

Yerleşim alanlarının bodrum ve kanalizasyonlarında bulunurlar. Ilık havalarda dışarıya doğru hareket ederler. Bodrumlarda, basık tavanlı yerlerde, bina çevresindeki yarıklarda, evlere yakın yaya yollarında sıklıkla görünürler. Peynir, bira, deri, kitap ciltlerinde bulunan nişasta, deri döküntüleri, ölü hayvanlar, kirli kıyafetler gibi çok geniş beslenme kaynakları vardır.

Oryantal Hamam Böceği (Karafatma)

Koyu kahverengi veya siyah renkli olan bu türün vücutları parlak ve gösterişlidir. Dişi ve erkekleri birbirinden farklılık gösterir. Dişi böceklerin vücut genişliği erkeklere göre daha fazladır. Erkeklerin vücutlarının büyük çoğunluğunu kaplayan kahverengi renkte uzun kanatları ve dar vücut yapıları vardır. Erkek böcekler bu kanatları sayesinde 2 - 3 metre gibi kısa bir mesafede uçabilirler.

Diğer türlerine göre oryantal hamam böcekleri (karafatma) daha yavaş hareket eder. Çok daha karanlık ve nemli yerleri yaşam alanı olarak seçer. Organik çürüklerin etrafında, kanalizasyonda, borularda, nemli bodrum katlarında bulunurlar. Çalılık içlerinde, yaprakların altında, kuru otların arasında ve diğer nemli alanlarda da bulunurlar.

Sıcak ve insanların olduğu yerleri tercih ederler. Sıvı ve katı yiyeceklerle beslenirler. Şark hamam böcekleri gece boyunca aktiftir. Yakalanmaları ve izlenmeleri zordur. Gün içinde var olduklarına dair hiçbir ipucu vermezler.

Yumurta keselerinde ortalama 16 yumurta bulunur. 2 ay kadar sonra yumurtadan yavru böcekler çıkar. Yetişkinler için rezidüel (kalıcı) ilaçlar kullanılmasına rağmen, bu tür hamam böceklerinden kurtulmak biraz daha zordur. Böcek ilaçlarının ortam koşullarında kalıcılığı belli bir noktaya kadar olduğu için, 2 ay sonra yeni yumurtalarını bırakabilirler.

Hamam Böceğinin Özellikleri

Hamam böcekleri sırtlarından öne doğru yassılaşmış vücutlarıyla çatlak ve yarıklardan kolayca geçebilirler. İpliğe benzer uzun antenleri vardır. Arkalarında harekete duyarlı 2 uzantıları vardır. Vücutlarının ön kısmında sert yapıda bir çift koruyucu kanada sahiptirler. Tüm böceklerde olduğu gibi hamam böceklerinin de solunum sisteminde, tüplerden oluşan trake yapısı bulunmaktadır. Dünyanın her yerinde yaygın olarak bulunurlar ancak, sıcak yerleri tercih ederler. Kanalizasyon, çöplükler vb. ile konut içlerinde görülürler. Her şeyi sindirebilirler. Grup halinde hareket eden hamam böcekleri, acil durumlarda ani toplanma veya dağılma davranışı gösterebilirler. Çok dayanıklıdırlar. 1 aya kadar su kaynağı olmadan, 3 aya kadar da besin olmadan yaşayabilirler. Besin kaynakları çok geniştir. Genel olarak gece aktiftirler. Işığa maruz kaldıklarında kaçmaya başlarlar.

Hamam Böceğinin Üremesi ve Yaşam Evreleri

Dişi hamam böceği karnına bağlı kesenin içerisinde yumurtalarını taşır. Kesedeki yumurta sayısı türlere göre değişmekle birlikte, bir kesede 30 - 40 adet uzun ve ince yumurta taşınabilir. Hamam böcekleri bu keseyi yumurta çatlamasına yakın zamanlarda güvenli bir yere saklar veya düşürürler. Yumurtanın gelişimi için en önemli kriter nemdir. Genellikle beyaz olan bu yavrular, dış iskeletlerinin gelişimi ile kahverengi küçük, kanatsız ergin hamam böceklerine benzemeye başlarlar. Türlerin ergin hale geçişleri farklılık gösterir. Buna bağlı olarak yaşam süreleri de değişkendir.

Genel olarak 1 seneye kadar yaşayabilirler. Bu süreçte Alman hamam böceği senede 300.000, Amerikan hamam böceği ise 800 civarında yavru bırakabilir. Yumurtaların kuluçka süresi yine türlere göre değişkenlik göstermekle birlikte, yaklaşık 17 gündür. Ergİn hale gelmeleri için ise ortalama 40 - 65 gün gerekir.

Hamam Böceğinin Zararları ve Bulaştırdığı Hastalıklar

Vücut yüzeyleri ve bağırsaklarında taşıdıkları mikropları, beslenmeleri sırasında insanların tükettikleri besinlere bulaştırırlar. Hamam böceğinin deri döküntüleri, vücut salgıları ve dışkıları ile bunların bulaştığı yiyecekler alerjiye sebep olur. Astım, özellikle çocuklarda astımların %75’ i bu alerjiye karşı çok duyarlıdır.

Hamam böceklerinin ısırdıkları çok görülmemekle birlikte, buna dair bazı bildirimler de vardır. Gemicilerin saçları, çocuklarda ağız civarındaki gıda atıklarıyla birlikte deriye zarar verebilirler. Şimdiye kadar hamam böceklerinde 47 farklı hastalık etmeni saptanmıştır. Bunlardan bazıları Salmonella, Taenia, Entamoeba Histolitica vb. gibi hastalıklardır.

ETİKETLER

Adres:
Zümrütevler Mah. Nil Caddesi. Hukukçular ve İdareciler Sitesi Sosyal Tesis Binası Kat:2 34852 Maltepe / İSTANBUL / TÜRKİYE
E-posta:
Telefon:
Çağrı Merkezi: 444 85 65
Faks: 0216 386 52 65