Farelerin Zararları ve Bulaştırdıkları Hastalıklar Nelerdir?

En zararlı memeli hayvanlar arasında yer alan fareler, fiziksel özellikleri gereği çok hızlı üreyip hareket edebildikleri gibi, farklı yaşam alanlarına da uyum sağlama yeteneğine sahiptirler. Fındık (ev)  faresi, çatı faresi, lağım faresi (sıçan) gibi fare çeşitleri insanların yaşam alanlarında ve etrafında yaşarken; tarla faresi, çöl faresi ve kör fare gibi türler de yaban hayatta, ekili arazilerde ve fidanlık alanlarda varlıklarını sürdürebilirler.

Farelerin özelliklerinin başında gelen fare kemirmesi ve fare ısırması, fidanlara, besin kaynaklarına ve ekili arazilere zarar verirken taşıdıkları virüsler de hastalıkların bulaşmasına neden olur.  Yaban hayata uyumlu fareler, arazilerdeki bitkilerin kökleri, yaprakları, tohumları ve meyveleriyle beslenirken; özellikle gelişim çağındaki ağaçları da köklerine yakın bölgelerden kemirirler ve böylece bitkilerle ağaçların çürümelerine neden olurlar. 

Farenin yararları arasında gösterilebilecek durumlar, böceklerle beslenebildikleri için haşere popülasyonunun artmasını önlemeleri ve şahin, atmaca, doğan, yılan gibi doğal düşmanlarına besin kaynağı olarak doğal dengeyi korumalarıdır.

İnsanlarla iç içe yaşayan farelerin zararları ise birkaç farklı boyuttan oluşabilir. Açıkta bırakılan ve kolay ulaşabildikleri besinleri tüketen, mobilyaları ve eşyaları kemiren, hatta kabloları kemirerek evde yangın çıkmasına sebep olabilen fareler, aynı zamanda tehlikeli hastalıkların insanlara bulaşmasına da neden olurlar. Peki, farelerden hangi hastalıklar bulaşır?

Doğaları gereği pis ortamlarda yaşayan fareler, insanlara farklı yollarla hastalık bulaştırırlar. Farenin zararlarının en önemlileri olarak kabul edilebilecek bu hastalıklar ölümcül boyutlarda olabilir. Hem 

arazilerdeki hem de evlerdeki bitkilerle diğer gıdaları kemiren ve ısıran fareler, bu yolla insanlara hastalık bulaştırabildiği gibi; fare pisliği ve fare idrarı yoluyla da virüsler insanlar arasında yayılabilmektedir. Ayrıca besin kaynaklarından uzak kaldıklarında insanların el, ayak, kulak, burun, dudak gibi bölgelerini kemiren ve ısıran fareler, bu yolla da hem doğrudan hem de dolaylı olarak ölümcül hastalıklar bulaştırırlar.

• Tarihin çeşitli dönemlerinde farklı bölgelerde görülen ve son olarak Avrupa nüfusunun üçte birinin ölmesine sebep olan bu hastalık, “Kara Ölüm” olarak anılacak kadar tehlikelidir.
• Modern antibiyotiklerle tedavi edilebildiği için günümüzde daha çok Asya ve Afrika’da görülse de, hastalığın evrim geçirerek tekrar büyük tehlikelere yol açması her zaman ihtimal dahilindedir.

• Gerekli müdahaleler yapılmadığında ve antibiyotik tedavisi sürdürülmediğinde ölüm oranı %70’ten fazla olan veba, insandan insana bulaşabilir.
• Geçmiş yıllarda vebanın doğrudan fareler tarafından insanlara bulaştırıldığı düşünülse de gerçekte bu hastalık, farelerin taşıdığı pireler tarafından insanlara bulaştırılır.
• Ancak insanların yaşam alanlarında ve arazilerinde sıklıkla görüldükleri için fareler, vebanın baş aktörleri olarak kabul edilirler.
• Öncelikle fareleri etkileyen bu hastalık, onların ölmesine yol açar. Ardından fare ölülerinin besin kaynaklarıyla ve insanlarla temas etmesi, hastalığı insanlara taşır ve büyük bir salgına yol açar.
• Hastalık, mikrop kapıldıktan 2-8 gün içerisinde kendini gösterir. Hastada aniden başlayan baş ve sırt ağrıları, ateş, titreme, kusma, nefes darlığı, halsizlik, deri lekeleri, burun kanaması, kan tükürme, kasık ağrıları ve uzun süreli dalgınlık görülür.

• Farelerin vücudunda oluşan bu virüs onlara zarar vermese de insanlar üzerinde tehlikeli sonuçlar doğurabilir.
• Özellikle fare pisliği ve fare idrarının solunması ya da temasıyla insanlara bulaşan bu virüs, yaklaşık %10’luk bir ölüm oranına sahiptir.
• Yorgunluk, ateş, kas gruplarında ağrı, baş dönmesi, ishal, bulantı, kusma gibi belirtileri vardır.
• Hipertansiyona, akciğer ödemine, böbrek yetmezliğine ve şoka girilmesine sebep olacak ölümcül sonuçlar doğurabilir.

• Fare pisliği ve idrarı ile doğrudan temas halinde bulaşabilen bu hastalık, aynı zamanda fare kalıntılarının karıştığı su ve topraklarla da insanlara geçebilir.
• Bakımsız evlerde, çiftliklerde ve sıcak iklimlerdeki açık alanlarda sıklıkla görülebilen hastalık, %10 ile %50 arasında ölüm oranına sahiptir.
• Bu geniş aralığın sebebi, her yıl 7-10 milyon arasında insana bulaşan bu hastalığın kesin belirtilerinin olmamasıdır.
• Bazı durumlarda baş ağrısı, kas ağrıları, ateş, akciğerlerde kanama, menenjit gibi ciddi belirtiler görülebilir.
• Böbrek yetmezliğine ve akciğerlerde çok fazla kanamaya neden olarak ölümcül sonuçlar doğurabilir.

Sayılanların dışında birçok farklı hastalığı doğrudan ya da dolaylı olarak bulaştıran fareden kurtulma yolları, kişisel çabalarla etkili sonuçlar elde edilmesine yardımcı olabilir. Ancak farenin zararlarından kurtulmanın en etkili ve kesin çözümü, fare ilaçlama hizmeti veren bir haşere ilaçlama firması ile temas kurmaktır. Bayer Koruma Programı üyesi Tekniktürk, uzman ekibiyle sorunun kaynağını ve fare ile mücadelede en doğru yöntemi belirleyerek harekete geçer ve 15 gün ile 1 ay arasında mükemmel sonuç almanızı sağlar. Fare nasıl yok edilir konusundaki uzmanlığını teknik analizlerle birleştirerek sorunuzun kaynağını tespit eden Tekniktürk, fare ilaçlamanın yanı sıra aynı sorunla tekrar karşılaşmamanız için de gerekli bilgileri sizinle paylaşır.